KÜTÜPHANE
Debi Ölçüm Methodları Prensipleri ve Mucidleri
Elektromanyetik Debimetre
Elektromanyetik Alan Prenbisibine Dayanan Akış Ölçme yöntemidir.Bu Prensibin fiziksel temelleri 1831 yılında manyetik alan yardımıyla elektrik akımı üretilebileceğini keşfeden İngiliz Fizikçi Michael FARADAY'a kadar uzanmaktadır.1941 yılında İsviçreli Mucid Bonaventura Thurlemann bu bilgiyi borulardan geçen iletken sıvılar uygulamış ve dünyanın ilk elektromanyetik akış ölçerini üretmiştir.
Ürünün detayını inmek gerekirse ;
Her elektromanyetik debimetrenin içerisinde 2 adet bobin bulunur.Bu bobinler üzerine yerleştirilen metal parçalar yardımıyla ölçüm tüpünün kesit alanı boyunca sürekli bir manyetik alan oluşturur.Gerilimi algılayan 2 elektrod ölçüm tüpünün iç kısmına birbirine dik olarak yerleştirilmiştir.İç yüzeyde kaplı yalıtkan malzeme iletken sıvı ve metal ölçüm tüpü arasındaki kısa devre oluşumunu engeller.Akışın olmadığı durumda 2 elektrod arasında herhangi bir elektriksel gerilme meydana gelmez.İletken sıvı içerisinde negatif ve pozitif yüklü iyonlar sıvı içerinde eşit miktardadır.Akış başlaması ile manyetik alan sıvı içinde yüklü iyon parçacıklarına bir kuvvet uygular.Bunun sonucunda sıvı içerisindeki negatif ve pozitif yüklü iyonlar birbirinden ayrılarak ölçüm tüpünün zıt taraflarına yönelirler.Bu durum sonunca elektrodlar tarafından algılanan elektriksel bir gerilim meydana gelir.Bu gerilim hat içerisindeki akış hızı ile doğru orantıldır.Ölçüm tüpünün bilinen hacmi ve hız bilgisi ile anlık debi hesaplanabilmektedir.Akış hızı arttıkça yüklü parçacıkların ayrışması da artacağından elektrotlar arası gerilimde artacaktır.Ölçüm elektrodları zaman zaman ortamda bulunan manyetik gürültüyü de algılyabilir bu gerçek ölçüm sinyalinden kesinlikle ayırt edilmelidir.Bunu sağlamak için manyetik alan darbeli doğru akım ile oluşturulmalıdır .Doğru darbeli akım ile yüklü iyonların elektrodlar arasında yerleri sürekli değiştirilerek manyetik gürültünün etkisi giderilir ve hassas ve kararlı akış ölçümü yapılır.

Coriolis Kütlesel Debimetre 
Bu ölçüm prensibi Gaspard-Gustave Coriolis'in teoremlerine dayanır. Bu methodla doğrudan kütlesel ölçüm yapılabilmektedir.Bu prensipte her debimetrenin içinde tüp bulunmaktadır, bu tüp bir titreşim mekanizması sayesinde belirli frekansta sürekli titremektedir.Debimetre içinde ayrıca tüpün titremesini algılayan çok hassas sensörler mevcuttur.Akış olmadığı esnada ölçüm tüpü aynı frekansta titrer , giriş ve çıkış noktasındaki sensörlerin aynı anda sinyal üretmesini sağlar..Akış başladığında ölçüm tüpünde gözle görelemeyecek düzeyde bükülmeler meydana gelir.Bu bükülmeler ile giriş ve çıkış sensörleri arasında faz kayması denen durum meydana gelir ve sensörler farklı zaman dilimlerinde sinyal üretmeye başlarSensörlerin ürettiği sinyallerin arasındaki zaman farkı sıvının kütlesi ve hızı ile doğru orantılıdır.Bu metodla sadece kütle geçiş miktarı değil akışkan yoğunluğuda ölçülmektedir.
Örneğin su ile dolu olan ölçüm tüpünün salınımları , viskoz ve daha yoğun baldan daha hızlı olmaktadır, ölçüm tüpünün titreşim frekansını algılayan sensörler aynı zamanda kaç sinyal ürteildiği bilgisinide saymaktadır. Bu titreşim frekansıda akışkan yoğnluğunun doğrudan ölçülmesine olanak sağlar.
Bu metodla farklı parametreler ( kütlesel akış ve yoğunluk ) aynı anda birbirinden bağımsız olarak ölçülmektedir.

Vorteks Debimetre 
Bu prensibin temeli 16. yüzyılda Leonardo Da Vinci tarafından atılmıştır.Leonardo Da Vinci akan sularda vortekslerin nasıl oluştuğunu belirlemiştir.20. Yüzyılda Macar Fizilçi Teodaor Von Karman vortekslerin oluşmunu neden olan fizik kurallarını tanımlamıştır.
Bu akış ölçe prensibini şöyle açıklayabiliriz;Vorteks debimetrelerin için de ortada bir gövde bulunur.Bu gövde akışın profilini bozan bir engel görevi görür.Ölçüm tüpünün üstündeki mekanik sensör çok küçük dahi olsa basınç farklılıklarını tespit eder.Akış olmadığında vorteks oluşmaz.Akış hızı belirli bir hıza oluştuğunda gövde içerisinde vorteksler oluşur.Vorteksler borunun her iki tarafında sırayla akışkan tarafında taşınmaktadır.Gözlemlenen düşük ve yüksek basınçlı vorteksler karman vorteks caddesi denilen fenomeni meydana getirir.Değişen basınç bölgeleri geçen vortekslerin frekansı ile tam olarak uyuşmaktadır .Vorteksler mekanik sensör tarafından algılanır.Mekanik sensör 1 G ye kadar vibrasyondan etkilenmeden akış ölçümüne imkan sunar.Ardışık 2 vorteks arasındaki mesafe akışkanın belirli bir hacmine karşılık gelir.Bu şekilde geçen vorteksler sayılarak toplam akış hesaplanmaktadır.Akış hızı arttıkça ölçülen vorteks frekansıda daha yüksek olmaktadır.Akış hızının oluşturduğu vorteksler için minimum değerler vardır büyük çaplarda algılanamayan vorteks dalgaları kesit alanı daraltılıp hız arttırılarak algılanabilir .Kesit alanındaki daraltma hızı artırırken akışa karşı direnç oluşturabilir fakat ölçüm doğruluğu bu değişimden etkilenmez.Entegre sıcaklık sensörleri ile kütlesel akış ölçümü yapılabilmektedir.Bu özellik sayesinde doymuş buhar ve proses gazları için kütlesel ölçüm yapılabilmektedir.

Ultrasonik Debimetre 
Bu prensip temel olarak ultrasonik sinyalin geçiş zamanı farkını temel almaktadır.Bu prensibin temeli İngiliz Fizikçi John Strutt Rayleigh ses kuramı teorisine dayanmaktadır.
Çalışma şeklini şöyle açıklayabiliriz.Ultrasonik akış ölçerlerin ölçüm tüpü dışında birbirine karşı değişik şekillerde yerleştirilmiş sensör çiftleri bulunur.Bu sensör çifti arasında ultrasonik ses dalgası belirli frekansta yayıldığı sensörden alıcı sensöre ulaşır.Aynı anda bu sinyallerin geçiş süreleri hesaplanır .Ultrasonik sinyaller piezoelektrik kristallere gerilim uygulanması ile meydana gelmektedir.Bunun tersi durumunda ise kendisine ultrasonik sinyal oluşan piezoelektrik kristal voltaj meydana getirir.
Sensör sayısı arttırılarak akış profilindeki bozulmalar boru kesitinde daha doğru tespit edilerek matematiksel olarak düzeltilmektedir.
Akış olmadığı anlarda her iki sensör arası yayılan sinyal sürelerinin transit zamanı aynıdır.Akış başladığında akış yönündeki sinyaller hızlanırken ters yönlü sinyaller yavaşlamaktadır.Artık ultrasonik sinyaller arasında geçiş zaman farkı oluşmuştur. Sinyal geçişi akış yönünde daha az zaman almaktadır.Sensörler arası sinyal geçiş zaman farkı akış hızı ile doğru orantılıdır.Bilinen boru kesiti ile anlık akış miktarı hacimsel olarak hesaplanmaktadır.
Ultrasonik debimetreler özellikle büyük çaplı borular için ideal çözümdür.4 metre çapına kadar borularda boruya müdahale edilmeden akış ölçümü imkanı sunar.Özellikle su taşıma hatları ve hidroelektrik santrallerindeki büyük çaplı borularda yaygın olarak kullanılırSensör sayısı arttırılarak akış hassasiyeti arttırılmaktadır. 2 Ad./4Ad. ve 8 Ad. Sensör kullanılabilmektedir.

Elektromanyetik Debimetreler

Elektromanyetik Debimetreler..
Tüm Hakları Saklıdır. Copyright © 2015 - 2020 - Teksens Proses Ölçüm Ekipmanları Ltd.Şti.
Adres : Mimar Sinan Mahallesi Yedpa Ticaret Merkezi E Caddesi No:68 34779 Ataşehir / İstanbul
Telefon : 0(216) 660 12 77 - E-Posta : satis@teksens.com.tr
Web Tasarım : GWT